pon, 17 lis 2025, 4:07 CET, NY 22:07, Londyn 3:07, Tokio 12:07, ^SPX -0.05% KRS skierowała do Trybunału Konstytucyjnego rozporządzenie MS dot. przydziału spraw sędziom
PAP - Kraj
8 paź 2025, 19:55
8.10.2025, Warszawa (PAP) - Krajowa Rada Sądownictwa skierowała w środę do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją rozporządzenia MS odnoszącego się do systemu przydziału spraw sędziom. Zawnioskowała też o udzielenie przez TK zabezpieczenia w tej sprawie.Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości nowelizujące Regulamin urzędowania sądów powszechnych ogłoszono w Dzienniku Ustaw w zeszłym tygodniu - 30 września br. Nowelizacja odnosi się m.in. do kwestii funkcjonowania systemu losowego przydziału spraw sędziom (SLPS).Zmiany rozporządzenia wzbudziły kontrowersje i krytykę ze strony m.in. prezydenta Karola Nawrockiego i opozycyjnych polityków PiS, którzy oceniali, że de facto "likwiduje" ona losowanie sędziów w sądach. Wskazywali oni przede wszystkim m.in. na dodany do regulaminu zapis stanowiący, że "przewodniczący wydziału może zdecydować w przypadku potrzeby poprawy efektywności pracy wydziału, że sprawy rozpoznawane w składzie trzech sędziów SLPS przydzieli referentom, a pozostałych dwóch członków składu wyznaczy przewodniczący wydziału według zasad określonych przez prezesa sądu po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu".W podjętej w środę uchwale KRS zawnioskowała o stwierdzenie, że przepisy nowelizacji rozporządzenia są w całości niezgodne z konstytucją. Jako powód wskazała m.in. wykroczenie przez szefa MS - przy wydaniu noweli tego rozporządzenia - poza zakres delegacji ustawowej.W uzasadnieniu wniosku do TK Rada oceniła także, że ogłoszone rozporządzenie narusza zasadę poprawnej legislacji poprzez "uniemożliwienie" wyrażenia przez KRS opinii w zakresie jego projektu. Zaznaczyła, że MS wprowadziło we wrześniu br. "zasadnicze zmiany" do projektu tej noweli, względem projektu przekazanego KRS do zaopiniowania w sierpniu br.Kierując projekt noweli do zaopiniowania przez Radę MS zastrzegło, że niewydanie opinii w ciągu 10 dni zostanie uznane za wydanie przez Radę opinii pozytywnej. Rada negatywną opinię o projekcie wydała 12 września br. i wskazała, że skład sądu i sposób jego wyznaczania należy do materii ustawowej, więc zmiana nie może być wprowadzana na poziomie rozporządzenia. "W toku dalszych prac nad projektem, w okresie września 2025 r. doszło do wprowadzenia zasadniczych zmian w odniesieniu do wersji oryginalnej, które nie zostały już przedstawione Radzie do zaopiniowania" - podkreślono we wniosku KRS.Zdaniem Rady wrześniowe rozporządzenie Żurka jest też dotknięte wadą "wtórnej niekonstytucyjności" poprzez nieuwzględnienie wcześniejszych wyroków TK z maja zeszłego roku i marca br. odnoszących się do innych nowelizacji Regulaminu urzędowania sądów powszechnych. W pierwszym z tych wyroków chodziło o regulację mającą prowadzić do tego, aby wnioski o wyłączenie sędziego - ze względu na jego nominowanie przez KRS, ukształtowaną na mocy przepisów z grudnia 2017 r. - nie były rozpatrywane przez sędziów powołanych w ten sam sposób. Drugi z wyroków TK dotyczył zaś regulacji z regulaminu zwiększającej przydziały spraw dla części tzw. sędziów funkcyjnych, w tym członków KRS, rzecznika dyscyplinarnego sędziów i jego zastępców.Zdaniem KRS ostatnia wrześniowa nowelizacja regulaminu wprowadza bowiem także zmiany o treści zakwestionowanej już przez Trybunał w tamtych poprzednich orzeczeniach oraz powtarza przepisy "sprzeczne z normami konstytucyjnymi".KRS podkreśliła, że zaskarżone przez nią rozporządzenie dotyka "jednego z najważniejszych elementów ustroju sądów" - czyli organizacji, struktury oraz funkcjonowania sądownictwa, sprawowania wymiaru sprawiedliwości i sędziów. Z kolei pominięcie Rady przy opiniowaniu projektu, stanowi działanie "bez podstawy prawnej", "poza granicami prawa" i jest "rażącym naruszeniem zasady poprawnej legislacji, pozostającej w ścisłym związku z zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez niego prawa".KRS za "nie polegające na prawdzie" uznała także stwierdzenia z uzasadnienia tej zmiany rozporządzenia, w którym MS wskazało, że chodzi m.in. do ograniczenia kryzysu kadrowego w sądach. "W rzeczywistości kryzys ten (brak ponad 1000 sędziów w sądach powszechnych) został wywołany bezprawnym zaniechaniem ogłaszania przez Ministra Sprawiedliwości konkursów na wakujące stanowiska orzecznicze, jak również na likwidacji kilkuset stanowisk orzeczniczych wbrew zapotrzebowaniu zgłaszanym przez prezesów sądów" - stwierdziła Rada."KRS stanowczo stwierdza, że żaden przepis o randze konstytucyjnej, czy ustawowej nie upoważnia Ministra Sprawiedliwości do wydania przedmiotowego rozporządzenia, z pominięciem opinii konstytucyjnego organu RP. Brak jest także jakiegokolwiek umocowania prawnego do przyjęcia przez Ministra Sprawiedliwości domniemania opinii pozytywnej w sytuacji niedotrzymania przez Radę terminu na zaopiniowanie narzuconego przez tegoż Ministra" - podkreśliła.Ponadto KRS w swoim wniosku do TK zwróciła się o udzielenie zabezpieczenia do czasu wydania przez TK ostatecznego orzeczenia w tej sprawie, które miałoby polegać na zakazaniu szefowi MS i podległym mu prezesom sądów dokonywania jakichkolwiek czynności z zakresu administracji sądowej wynikających z zaskarżonych przepisów noweli rozporządzenia.Zdaniem Rady wydanie zabezpieczenia jest konieczne, gdyż "wyznaczenie składów orzekających z pominięciem zasady losowości będzie prowadzić do naruszenia prawa do sądu, paraliżu postępowań, czy do konieczności wznawiania postępowań zakończonych w wyniku doboru sędziów do orzekania przez władzę polityczną i nominowanych przez nich prezesów sądów".Prezydent Karol Nawrocki odnosząc się w zeszłym tygodniu do tej nowelizacji rozporządzenia ocenił, że jest to "ostentacyjny akt bezprawia". "Próba zastępowania ustaw rozporządzeniem uderza w porządek konstytucyjny i w legitymację demokratyczną władzy ustawodawczej. Projektowane reguły ustalania składu sądu mają stać się nieweryfikowalne po to, by umożliwić ręczne sterowanie doborem sędziów pod polityczne potrzeby i oczekiwania rządzących" - pisał prezydent na platformie X.W odpowiedzi na pojawiającą się w przestrzeni publicznej krytykę nowelizacji rozporządzenia, szef MS Waldemar Żurek uzasadniał, że zmiany wprowadzono by przyśpieszyć sprawy w sądach. "Eliminujemy ryzyko wyroków wydawanych przez nielegalne składy, a obywatel zyskuje pewność, że jego sprawa będzie rozpoznana szybko i przez niezależny sąd" - oświadczył Żurek.Jak dodał, system losowego przydziału spraw (SLPS) określany był mianem "ziobrolotka" i wywoływał "chaos w sądach". "Od jednego człowieka w Ministerstwie Sprawiedliwości mogło zależeć, co zostanie komu przydzielone" - zaznaczył. - Tak mówią informatycy - mówił szef MS w opublikowanym w ubiegłym tygodniu filmie w mediach społecznościowych.Żurek wskazał także, że wprowadzone do regulaminu zmiany są zgodne z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, według którego obywatel ma prawo do sądu ustanowionego zgodnie z prawem. (PAP)nl/ mja/ par/
Zamieszczone na stronach internetowych portalu Stooq materiały sygnowane skrótem "PAP" stanowią element Serwisu Informacyjnego PAP, będącego bazą danych, którego producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa SA z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Stooq na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione.
RSS
| | |
|
|
